رتبهبندی فیلمهای «سوپرمن»؛ از «در جستجوی صلح» تا «مرد پولادین»
1402.09.18 | متفرقه
«سوپرمن» یکی از مشهورترین چهرههای فیلمهای ابرقهرمانی است که تقریبا همه با او آشنا هستند: مردی تنومند که لباس آبی و قرمز و شنل بر تن کرده است، پرواز میکند، توان فیزیکی غیرقابلتصوری دارد و از چشمانش هم لیزر شلیک میشود. این ابرقهرمان خستگیناپذیر کتابهای کمیک در دنیای سینما نیز حضور پررنگی داشته و برای سوپرمن فیلمهای متعددی ساخته شده است که البته همهی آنها بازخوردهای مثبتی دریافت نکردهاند و در گیشه به موفقیت نرسیدهاند.
این ابرقهرمان مشهور که نام واقعیاش کال-ال است، اوایل دههی ۳۰ میلادی توسط جری سیگل و جو شوستر خلق شد، در دورانی که ژانر ابرقهرمانی در دنیای کمیک هنوز در ابتدای مسیر قرار داشت و به محبوبیت بالایی نرسیده بود. آن روزها، کمیکاستریپها اغلب با محوریت کمدی و ماجراجویی نوشته و نقاشی میشدند اما سیگل و شوستر تصمیم گرفتند تا شخصیت متفاوتی خلق کنند، کسی که از قدرتهای غیرمنتظرهای بهره میبرد و هویت دوگانهای دارد. این شخصیت که در حقیقت یکی از اولین ابرقهرمانان تاریخ بود، در اولین شمارهی «اکشن کامیکس» با نام سوپرمن به مخاطبان معرفی شد.
سوپرمن با گذشت بیش از ۸۰ سال، همچنان یکی از محبوبترین ابرقهرمان دنیای کتابهای کمیک و سینما است و به عنوان نماد قدرت، عدالت و شجاعت شناخته میشود. قهرمانی که از فضا آمده است و حالا با نام کلارک کنت میان انسانها زندگی میکند؛ روزنامهنگار خوشقلبِ دیلی پلنت و ساکن شهر متروپلیس که در صورت نیاز، لباس سوپرمن را بر تن میکند تا انسانهای نگونبخت را از هر خطر و تهدیدی نجات دهد. این ابرقهرمان اگرچه اوایل دههی ۵۰ میلادی با فیلم «سوپرمن و مردان کورموش» به دنیای سینما آمد اما برای اکثر سینمادوستان، «سوپرمن» (۱۹۷۸) نقطهی آغازین او در نظر گرفته میشود، اثری که با تشکر از کریستوفر ریو و جلوههای ویژه کمنظیر، استانداردهای تازهای را به فیلمهای ژانر ابرقهرمانی اضافه کرد.
پس از سقوط همهجانبهی این شخصیت با «در جستجوی صلح»، سوپرمن نزدیک به دو دهه بازنشسته شد تا اینکه برایان سینگر او را بازگرداند و سپس زک اسنایدر یک نسخهی مدرنتر از او را عرضه کرد. با کنار رفتن هنری کویل، حالا قرار است بازیگر جوان هالیوودی، دیوید کورنسوت این نقش را برعهده بگیرد و فصل تازهی فیلمهای سوپرمن و البته جهان سینمایی دیسی با «سوپرمن: میراث» در سال ۲۰۲۵ آغاز خواهد شد. این فیلم مورد انتظار به کارگردانی جیمز گان میتواند محبوبیت ابرقهرمان مشهور دیسی را چندبرابر کند اما پیش از اکران آن، شاید بهتر باشد که نگاهی به نسخههای پیشین داشته باشیم.
سال اکران: ۱۹۸۷
کارگردان: سیدنی جی. فیوری
بازیگران: کریستوفر ریو، جین هکمن، جکی کوپر، مارک مککلور، جان کرایر، سام وانامیکر، ماریل همینگوی
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۳.۷ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰ از ۱۰۰
با اینکه کریستوفر ریو سوپرمن فوقالعادهای است اما حتی او هم نتوانست «سوپرمن ۴: در جستجوی صلح» را نجات دهد؛ فیلمی که تهیهکنندگان اصلیاش الکساندر و ایلیا سالکایند را نداشت و کریستوفر ریو هم تنها به خاطر حقوق پیشنهادی بالای برادران وارنر حاضر شد در آن به ایفای نقش بپردازد و البته بودجهاش هم پیش از آغاز فیلمبرداری تقریبا نصف شد. سوپرمن ۴ حالا در فهرست بدترین فیلمهای تاریخ جایگاه ویژهای دارد و در کنار یکی از بدترین فیلمنامههای ممکن و سکانسهای اکشن ضعیف، جلوههای ویژهی تراژیک آن نیز کسی را تحتتاثیر قرار نمیدهد. بهوضوح مشخص است که سازندگان هیچ درکی از دو قسمت اول ندارند و آن جادویی که در دو نسخهی اول به چشم میخورد، به کلی کنار رفته است.
«در جستجوی صلح» که خداحافظی کریستوفر ریو با این ابرقهرمان را رقم زد، متاسفانه بدترین فیلم سوپرمن تاریخ است و فاصله معناداری با نسخههای دیگر دارد. از تاثیرات جاودانهی این نسخه فقط همین نکته را بدانید که پس از انتشار آن، تا ۱۹ سال هیچ فیلم دیگری پیرامون سوپرمن ساخته و اکران نشد.
سال اکران: ۱۹۸۳
کارگردان: ریچارد لستر
بازیگران: کریستوفر ریو، ریچارد پریور، جکی کوپر، مارک مککلور، انت اوتول، آنی راس، مارگو کیدر، رابرت وان
امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵ از ۱۰
امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۲۹ از ۱۰۰
«سوپرمن ۳» از قسمت چهارم فیلم بهتری است اما حرف تازهای نمیزند و آنهم نمیتواند موفقیتهای دو نسخهی اول را تکرار کند. فیلم لحن مشخصی ندارد و خلاقیتهای سازندگان هم جواب نداده است، برای مثال اینجا دو کلارک داریم، یعنی جایی که کنت و یک سوپرمن شیطانی در مقابل یکدیگر قرار میگیرند. در فیلم ثبات به چشم نمیخورد و حفرههای داستانی باعث شدهاند که مخاطب هرگز در این جهان غرق نشود و تحتتاثیر قرار نگیرد. از دیگر لحظات فاجعهبار فیلم میتوانیم به جایی اشاره کنیم که سوپرمن درون یک حباب پلاستیکی گرفتار شده است و نمیتواند نفس بکشد! (یعنی ابرقهرمانی که بدون نیاز به هیچ وسیلهای، به اعماق فضا پرواز میکند، توانایی نفس کشیدن درون یک حباب را ندارد)
سوپرمن ۳ که برای سومین بار از حضور کریستوفر ریو بهره میبرد، بههیچوجه خود را جدی نمیگیرد و در مجموع ارتباطی با فیلمهای پیشین ندارد که شاید سوالبرانگیز باشد. اینجا خبری از لکس لوتر یا حتی یک شرور نسبتا قابلقبول هم نیست و لوئیس لین دوستداشتنی به حاشیه رفته است. گاس گورمن هم که قرار است کمیک ریلیف فیلم باشد و استندآپ کمدین افسانهای، ریچارد پریور نقش آن را بازی میکند، یک شخصیت ناکارآمد و ضعیف از آب درآمده است. در سوپرمن ۳، فیلمنامه، داستان و حتی لحظات اکشن، هیچکدام به اندازهای خوب نیستند تا شاهد اثری سینمایی در حدواندازهی سوپرمن باشیم.